Foto credits: Robert van Walsem
Al ruim tien jaar komen vrijwilligers via de VoorleesExpress bij kinderen - en hun ouders - thuis om voor te lezen. Dat levert naast leesplezier ook vaak een bijzondere band op. Vaak met de hele familie. We kijken terug met oud-vrijwilligers en hun voorleesgezinnen naar wat deelname aan de VoorleesExpress hen heeft gebracht. Dit keer gaan we op bezoek bij het gezin van Elon.
Bij de familie Yenealem (vader Fasil, moeder Simret, dochter Elon en zoon Finot) heeft voorlezen, met dank aan de VoorleesExpress een permanente plek veroverd in het dagelijks ritueel. Vijf jaar geleden kwam Kai namens de organisatie met een stapeltje kinderboeken binnen bij het Ethiopische gezin in Purmerend om dochter Elon (nu 11 jaar) voor te lezen. Elon was meteen verliefd op de meegebrachte boeken en het duurde niet lang of de rest van de familie was ook bevangen door het (voor)leesvirus.
De eerste keer VoorleesExpress
Moeder Simret: “We zijn 12 jaar geleden naar Nederland gevlucht als politieke vluchtelingen. Elon en Finot zijn hier geboren, maar omdat wij nauwelijks Nederlands spraken, wilde mijn man en ik graag dat ze met andere mensen konden praten en vragen konden stellen in het Nederlands. Daarom hebben we de juf gevraagd om hulp en zo kwamen we bij de VoorleesExpress.” Kai: “De VoorleesExpress begon net in Purmerend en ik deed zelf alle kennismakingsgesprekken bij mensen thuis. Toen Simret de deur opendeed was er meteen een klik tussen ons. Terug op het werk heb ik direct gezegd dat ik zelf in dit gezin wilde voorlezen.”
Voorlezen en vragen stellen
Elon: “Ik vond het heel fijn dat er iemand kwam voorlezen. Iemand die mij hielp en met wie ik kon praten.” Kai: “Je stelde ook heel veel vragen, over van alles en nog wat. Je vroeg zelfs regelmatig hoe oud ik was. Dat vond je moeder vreselijk! Want dat kan echt niet in de Ethiopische cultuur.” Simret: “Elon verslindt sindsdien stapels boeken, ze is een echte boekenwurm.” Kai: “Ik had het geluk om voor te lezen bij een gezin waar ik echt resultaat boekte. Bij deze familie leek het of ik iedere keer met een snoepwinkel binnenkwam: alles wat ik meebracht was leuk en lekker en mooi. Het laatste hokje op de kaart, waarop je de 20 weken afstreept, hebben we dan ook heel lang niet afgestreept.”
Amhaars & Nederlands
Simret: “Ik vertelde vroeger wel verhalen aan de kinderen in het Amhaars, een Ethiopische taal, maar ik heb ze de taal nooit echt geleerd. Ik vind het belangrijk dat ze goed Nederlands spreken, voor de toekomst, maar nu wil ik toch ook dat ze iets van onze moedertaal meekrijgen.” Elon: “Ik wilde zelf de taal graag leren en nu ben ik trots dat ik Ethiopische kan lezen, schrijven en praten. Ik heb het uiteindelijk geleerd door veel te lezen en op les te gaan. En als mijn moeder staat te koken, helpt ze me met de uitspraak.” Kai: “Inmiddels weet ik hoe moeilijk het is om een tweede taal te leren, je moet consistent in een andere taal tegen je kind spreken. Als ik vijf jaar geleden had geweten hoe belangrijk meertaligheid kan zijn voor een kind, had ik de Simret en Fasil meer gestimuleerd om in het Amhaars met de kinderen te praten.”
De Ethiopische kijk op het leven
Kai: “Simret heeft me geleerd anders naar de wereld te kijken. Op een dag was mijn fiets gestolen en toen kwam ik hier heel boos binnen. Simret zei tegen mij: ‘Weet je, misschien had die meneer gewoon jouw fiets nodig. Je bent gezond en je moeder leeft nog, dus wat is nou eigenlijk het probleem?’ Dat vond ik een heel mooi moment. Ook is het gezin enorm gastvrij. Zo hebben ze een keer de buurvrouw voor zes weken opgevangen in dit huis. De kinderen gingen op één kamer, Fasil werkte hele dagen in een andere stad, Simret was de vraagbraak voor iedereen wereldwijd die Ethiopië ontvlucht was, dus het was een drukke periode, maar toch was er ruimte voor iemand met problemen. Het is een gemeenschapszin die wij niet hebben.”
Voorleesrituelen
Fasil: “Dankzij Kai heb ik de bibliotheek leren kennen. Een plek waar je gewoon boeken kunt meenemen.” Kai: “De familie was te gast in de bibliotheek toen we een klein feestje hadden van de VoorleesExpress. En toen ging er een wereld voor hem open.” Fasil: “Nu neem ik iedere week kinderboeken mee uit de bibliotheek. Iedere avond lees ik de kinderen voor het slapengaan voor. Zo leer ik ook beter Nederlands.” Simret: “En Elon verbetert haar vader in zijn uitspraak.” Elon: “Hij leest heel goed voor, ik val er altijd bij in slaap.”
Kinderboeken voor Ethiopië
Fasil: In Ethiopië zijn heel weinig boeken. Vooral scholen hebben nauwelijks boeken, terwijl lezen goed is voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom hebben Elon en ik het plan opgevat om samen Nederlandse kinderboeken te vertalen in het Amhaars. Ik heb nu zoveel kinderboeken gelezen, ik weet goed welke geschikt zijn. En dat zijn er best veel. Kinderen in Ethiopië kunnen door de boeken hun taal ontwikkelen en leren over andere landen en culturen. Het is een grote droom die we graag willen waarmaken.”
